Czy hodowla gęsi opłaca się? Hodowcy i producenci policzyli, jaki jest koszt chowu gąski w 2023 roku

W systemie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zarejestrowanych jest blisko 4,1 mln sztuk gęsi. To niemal tyle, co kaczek, niemal 4 razy mniej niż indyków i ponad 64 razy mniej niż kur. Drób kurzy produkujemy w Polsce na największą skalę, jest też najtańszy. Co z ceną gęsi?

Gęsina w Polsce najpopularniejsza jest na świętego Marcina, czyli 11 listopada.

Polski Związek Hodowców i Producentów Gęsi co roku dokonuje analizy chodu gęsi rzeźnych w Polsce. Ostatnie takie zestawienie kosztów pochodzi z lutego 2023 roku. Założenie na potrzeby analizy mówi o stadzie 5 tys. sztuk i średniej wadze końcowej 6,3 kg/szt. Założono upadek 5 proc. stada.

Uwzględniając ceny między innymi zakupu piskląt, paszy, owsa, opału (ogrzewanie fermy), zielonki, kosztów pracy, prądu, wody itp., Polski Związek Hodowców i Producentów Gęsi oszacował, że w 2023 r. koszt produkcji gęsi wyniesie: 491 390,00 zł : 29 925 kg = 16,42 zł/kg. Zasugerowano, że opłacalna cena sprzedaży 16,42 zł/kg + 10 proc. = 18,06 zł/kg netto.

Przy tych wyliczeniach gęś o wadze 6,3 kg należałoby sprzedać minimum za ok. 114 zł.

Koszty w ciągu roku ulegają zmianie, zmieniają się tym samym ceny produkcji. Ceny zboża od początku roku spadły, jednak koszty pracy (np. płaca minimalna) wzrosły.

Dokładne wyliczenia kosztów chowu gęsi 2023 wg Polskiego Związku Hodowców i Producentów Gęsi, cena netto

• Pisklęta 5000 szt. x 17,00 zł 85 000,00 zł
• Pasza gęś I 15 t x 2 130,00 zł 31 950,00 zł
• Pasza gęś II 35 t x 2 077,00 zł 72 695,00 zł
• Pasza gęś III 50 t x 1 949,00 zł 97 450,00 zł
• Owies 50 t x 1 200,00 zł 60 000,00 zł
• Opał 17 500,00 zł
• Opieka weterynaryjna i bioasekuracja 20 000,00 zł
• Zielonka z transportem (60 kg/szt.) 36 000,00 zł
• Koszty pracy (codzienna obsługa, załadunek) 23 600,00 zł
• Energia elektryczna 23 000,00 zł
• Obsługa kredytu (70% kredytu) 9 500,00 zł
• Podatek dochodowy (działy specjalne) 1 245,00 zł
• Woda 2 200,00 zł
• Koszty pośrednie (praca własna, amortyzacja budynku, transport słomy, obornika, mycie i dezynfekcja, telefony wyjazdy związane z produkcją) 16 000,00 zł

Suma: 491 390,00 zł dla stada 5000 sztuk.

Gęsi to ptaki półdzikie i potrzebują wybiegu, chętnie skubią trawę. Nie nadają się do hodowli w warunkach chowu klatkowego, podkreślają hodowcy. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu przygotował nawet w 2019 r. poradnik „Hodowla gęsi jako alternatywa dla produkcji świń”.

Eksperci z CDR wyjaśnią, że taka zmiana kierunku produkcji na produkcję gęsi nie wymaga dużych inwestycji, „gdyż gęś nie ma dużych wymagań pod względem technologii produkcji”.

Do hodowli gęsi nadaje się w zasadzie większość budynków przeznaczonych na produkcję świń. Pomieszczenie, o wysokości min. 3 m, powinno być suche, widne, ze sprawną wentylacją, systemem ogrzewania, dostępem do dobrej jakościowo wody. Oczywiście niezbędna jest także odpowiednia powierzchnia wybiegu, usytuowanego najlepiej przy budynku inwentarskim (1 ptak = 5-10 m2 pow. zielonej), wpływająca poprawnie na kondycję i zdrowie ptaków.

Na trawiastym wybiegu potrzebne są miejsca zacienione oraz zadaszone.

Przyzagrodowy chów gęsi jest bardzo opłacalny, przekonuje prezes zarządu Fundacji Hodowców Kujawskiej Polskiej Białej Gęsi:

- Obliczyliśmy, że dochód z hodowli czterech gęsi odpowiada dochodowi hodowli jednego tucznika. Namawiamy więc kobiety, by nie tylko sprzedawały całe gęsi, ale również robiły z nich takie przysmaki jak pierogi, gołąbki, żołądki i szyjki nadziewane farszem z tartych ziemniaków z dodatkiem cebuli. I jeździły z tym potrawami na różne festyny i konkursy. Wiadomo, że dużo lepiej zarobią, jak same przetworzą gęś na wartościowe produkty - mówił Andrzej Klonecki "Gazecie Pomorskiej" w październiku 2022 r.

Więcej: Gęsi wracają do zagrody. Chów tych ptaków to dobry biznes. Przekonuje o tym kujawska fundacja

Dodatkowym źródłem dochodu małych gospodarstw jest również sprzedaż pierza i puchu.