Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Branża budowlana odporna na COVID-19. Polska jest „największym placem budowy w Europie”. Wyzwaniem ceny materiałów budowlanych

Przemysław Zańko-Gulczyński
Przemysław Zańko-Gulczyński
Choć w 2021 r. w branży budowlanej nastąpiło pewne spowolnienie, wynikało ono głównie z przyczyn innych niż pandemia.
Choć w 2021 r. w branży budowlanej nastąpiło pewne spowolnienie, wynikało ono głównie z przyczyn innych niż pandemia. pxhere.com/ZDJĘCIE ILUSTRACYJNE
Branża budowlana jako jedna z nielicznych świetnie radzi sobie w czasach pandemii. Piętrzą się jednak przed nią inne trudności, m.in. zastój w inwestycjach. Mimo to nie ma raczej obaw o przyszłość budownictwa mieszkaniowego.

Branży budowlanej koronawirus niestraszny

Podczas gdy pandemia od blisko dwóch lat sieje spustoszenie w turystyce, hotelarstwie czy gastronomii, branża budowlana zdaje się niemal jej nie zauważać. Jak donosi Polski Związek Pracodawców Budownictwa, mimo wcześniejszych obaw koronawirus nie pogorszył kondycji polskiej budowlanki, która wykazuje „niezwykłą odporność na epidemię COVID-19”. Choć firmy budowlane należą dziś do najbardziej zadłużonych w całej gospodarce, inwestycje są realizowane sprawnie, a aktywność budowlana jest wysoka, zwłaszcza w sektorze prywatnym (m.in. budownictwo mieszkaniowe i przemysłowe).

– Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych latach Polska pozostanie największym placem budowy w Europie – uważa dr Damian Kaźmierczak, główny ekonomista PZPB. – W fazę realizacji wejdzie wiele projektów drogowych realizowanych na zlecenie GDDKiA (...) oraz zaczną rozpędzać się inwestycje energetyczne związane z transformacją klimatyczną polskiej gospodarki.

W 2021 r. umiarkowane spowolnienie inwestycyjne dotknęło jedynie sektor publiczny, czyli m.in. projekty drogowe, kolejowe i samorządowe. Wiele inwestycji opóźniło się, a kolejne nieraz stanęły pod znakiem zapytania. Powodem nie były jednak pandemiczne utrudnienia.

Przyczyn takiego stanu rzeczy nie należy upatrywać w niesłabnącej epidemii koronawirusa, tylko w naturalnym cyklu koniunkturalnym polskiego budownictwa, które jest silnie uzależnione od środków UE – wyjaśnia ekspert PZPB. – Obecnie trwa okres przejściowy pomiędzy kolejnymi budżetami unijnymi (tj. budżetami UE na lata 2014–2020 i 2021–2027), a ze względów politycznych opóźnia się uruchomienie funduszy z Krajowego Programu Odbudowy (KPO).

Budownictwo mieszkaniowe ma się dobrze, ale zwalnia

Przez większość pandemii popyt na mieszkania pozostawał bardzo wysoki – tak wysoki, że deweloperzy nie nadążali z jego zaspokajaniem, choć nowe osiedla wyrastały jak grzyby po deszczu. Druga połowa 2021 r. przyniosła jednak spowolnienie. Drożejące kredyty i coraz mniejsza opłacalność inwestycji w najem sprawiły, że sprzedaż mieszkań pod koniec roku spadła (dane Biura Maklerskiego Pekao). Był to pierwszy taki spadek od 10 lat i wyraźny sygnał uspokojenia na przegrzanym rynku mieszkaniowym. Również deweloperzy nie budują już w tak szybkim tempie jak przedtem.

Segment mieszkaniowy prawdopodobnie znajduje się za szczytem koniunktury i będzie uzależniał uruchamianie kolejnych projektów mieszkaniowych od decyzji zakupowych klientów, które będą znajdowały się pod silnym wpływem zacieśniania polityki pieniężnej przez RPP – czytamy w raporcie PZPB.

Firmy budujące mieszkania i tak nie mają jednak powodów do narzekania. Dużo gorzej jest choćby w sektorze biurowym, gdzie od wielu miesięcy trwa inwestycyjny zastój.

Ceny materiałów budowlanych to największe wyzwanie

Zarówno w 2021, jak i 2022 r. największą przeszkodą w realizacji projektów budowlanych są niezwykle wysokie ceny materiałów. Wystarczy przytoczyć kilka liczb:

  • tylko w ciągu pierwszych 10 miesięcy 2021 r. ceny materiałów budowlanych wzrosły w Polsce średnio o 11 proc.,
  • tempo wzrostu cen było najwyższe od blisko 15 lat,
  • wg GUS 2/3 przedsiębiorstw budowlanych uważa, że ceny materiałów to poważna bariera działalności (to najwyższy wynik od 2000 r.).

Wzrost cen był bardzo dotkliwy także dlatego, że podrożały wszystkie grupy materiałów: od wyrobów ze stali i materiałów izolacyjnych po rury, kable i produkty z drewna. Nie było więc żadnego sposobu na uniknięcie drożyzny.

Jak wyjaśnia ekspert PZPB, przyczyny podwyżek cen są złożone. W czasie zbiegło się bowiem wiele niekorzystnych dla klientów zjawisk, w tym m.in. wysoki popyt na materiały, drożyzna na rynku surowców, rekordowe ceny energii elektrycznej, zaburzone przez pandemię łańcuchy dostaw oraz słabość złotego (wiele materiałów sprowadzanych jest z zagranicy).

Rok 2022 będzie „trudny, ale trochę spokojniejszy”

Zdaniem eksperta PZPB nadchodzący rok będzie dla branży budowlanej trudny, głównie z uwagi na spowolnienie w inwestycjach publicznych. Czarne chmury gromadzą się zwłaszcza nad inwestycjami kolejowymi, co jest o tyle niefortunne, że plany były ambitne – kolejarze szykują się m.in. do generalnego remontu linii średnicowej w Warszawie (wraz z przebudową głównych dworców), a także projektują wiele nowych linii w całym kraju w związku z ruszającą budową Centralnego Portu Komunikacyjnego.

– W latach 2023-2024 należy spodziewać się głębokiego dołka inwestycyjnego w segmencie kolejowym, a firmy budowlane z niecierpliwością oczekują na zwiększenie skali nowych inwestycji drogowych, energetycznych i samorządowych – ocenia dr Kaźmierczak. – Większe roboty budowlane w ramach nowych inwestycji kolejowych realizowanych na zlecenie PKP PLK ruszą nie wcześniej niż w 2024/2025 r., a pierwszych przetargów na budowę nowych linii kolejowych w ramach projektu CPK można spodziewać się dopiero po 2025 r.

Zarazem jednak ekspert spodziewa się dobrej koniunktury, jeśli chodzi o inwestycje drogowe i energetyczne. Jak wspomniano, nie ma też obaw o przyszłość budownictwa mieszkaniowego.

Ten pozytywny scenariusz zrealizuje się jednak tylko przy założeniu, że sytuacja pandemiczna się nie pogorszy, a napływ środków z Unii Europejskiej na inwestycje zostanie utrzymany. Gdyby np. z przyczyn politycznych czy ekonomicznych unijnych pieniędzy zaczęło brakować, ekspert PZPB przewiduje „bardzo poważne konsekwencje” dla branży budowlanej w Polsce.

od 7 lat
Wideo

Gdynia Orłowo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na katowice.naszemiasto.pl Nasze Miasto