Zachęty podatkowe dla oszczędzających w III filarze

Chcąc zachęcić osoby aktywne zawodowe do dodatkowego oszczędzania na emeryturę, Ministerstwo Pracy proponuje od 2004 r. zachęty podatkowe, na które już zgodził się rząd. W świetle tych planów osoby odkładające na emeryturę będą zwolnione z obowiązku odprowadzenia podatku od dochodów kapitałowych. Warunek - gromadzenie oszczędności do 60.
roku życia. Wcześniejsze wycofanie oszczędności będzie się wiązało z podatkiem od dochodu z lokat kapitałowych.

Resort pracy proponuje, by zwolnieniem podatkowym były objęte oszczędności gromadzone na Indywidualnych Kontach Emerytalnych. Od 2004 r. będą mogły być realizowane w formie inwestycji w fundusze inwestycyjne, indywidualnych rachunków papierów wartościowych prowadzonych przez domy maklerskie, ubezpieczeń na życie - jeżeli co najmniej 90 proc. składki będzie inwestowane.

Każdy z nas będzie miał swobodny wybór pomiędzy tymi formami oszczędzania i prawo do swobodnego "przerzucania" swoich oszczędności między różnymi sposobami gromadzenia kapitału emerytalnego. Również osoby oszczędzające w pracowniczych programach emerytalnych (PPE) będą mogły przenieść swoje środki na Indywidualne Konta Emerytalne, jeżeli przestaną być uczestnikami takich programów.
Zwolnieniem od podatku kapitałowego objęte będą Indywidualne Konta Emerytalne, na które wpłacane jest nie więcej niż 150 proc. średniego wynagrodzenia. Rząd przyjął już propozycję resortu pracy.

- Mamy teraz zielone światło dla przygotowania szczegółowych rozwiązań prawnych. Wprowadzenie IKE objętych zwolnieniem od podatku kapitałowego przyczyni się nie tylko do wzrostu przyszłych emerytur, ale również do zwiększenia oszczędności długoterminowych, koniecznych do wzrostu gospodarczego oraz do rozwoju rynku finansowego - uważa wiceminister pracy Krzysztof Pater.

IKE objęte zwolnieniem podatkowym od dochodów kapitałowych są nową propozycją rządu mającą zachęcić Polaków do indywidualnego, dodatkowego oszczędzania na przyszłą emeryturę. To właśnie ulgi podatkowe stały się jedną z zasadniczych przyczyn szybkiego rozwoju funduszy emerytalnych w wielu krajach, a ich nieistnienie jest uznawane za istotny powód braku rozwoju takich funduszy w innych krajach. W XX wieku rządy na całym świecie próbowały doprowadzić do zwiększenia dochodów obywateli na okres starości. Wprowadzano różnego typu zachęty, ulgi, motywacje o charakterze podatkowym. Z doświadczeń międzynarodowych wynika jednak, iż wycofanie się potem z systemu ulg podatkowych (jak w Nowej Zelandii) czy ich ograniczenie (jak w USA w 1986 r. wobec oszczędzających na kontach IRA) prowadzi do gwałtownego obniżenia poziomu oszczędności emerytalnych. Drugim kierunkiem było wprowadzenie przymusu dodatkowego oszczędzania w ramach systemów zakładowych (Szwajcaria ma je od 1985 r., Australia od 1992 r.). I w tych przypadkach istniejące zachęty podatkowe łagodzą niechęć wobec przymusu.

- Zasady opodatkowania funduszy emerytalnych różnią się w sposób istotny od zasad opodatkowania "zwykłych" oszczędności ? podkreśla Dariusz Marszałek z biura prasowego Ministerstwa Pracy. - W teorii przyjmuje się iż "pieniądz emerytalny" może być opodatkowany w trzech momentach: w chwili wpłaty składki, osiągania dochodu z inwestycji, wypłaty środków czy świadczenia.

Resort pracy musi opracować teraz szczegóły polskiego rozwiązania. Oszczędności z III filara mogą być niemałe. Ma on bowiem charakter dobrowolny i uzupełniający w stosunku do powszechnego systemu emerytalnego. Pozwala osobom przechodzącym na emeryturę na zachowanie poziomu życia porównywalnego do tego z okresu aktywności zawodowej.
Samodzielność i przezorność emerytalna pożądana jest również z punktu widzenia interesu państwa. Wyższe dochody emerytalne oznaczają bowiem zmniejszenie liczby osób korzystających z pomocy społecznej, mniejsze wydatki budżetowe o charakterze konsumpcyjnym i możliwość przesunięcia wydatków państwa na rozwój kraju.