Wydarzenie Muzealne Roku - nagrody Sybilla 2022 wręczone. Muzeum Śląskie w Katowicach oraz Muzeum w Gliwicach laureatami konkursu

Tegoroczna gala Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku odbyła się 31 maja w Zamku Królewskim na Wawelu.

- To przede wszystkim wyraz uznania dla muzeów i muzealników, którzy są autorami i wykonawcami nagradzanych projektów, często realizowanych przez wiele lat, wymagających ogromnych kompetencji zawodowych, umiejętności zarządczych ale też wyobraźni i otwartości na nowe wyzwania – mówił podczas gali dr Jarosław Sellin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego.

Nagrody przyznawane były w kilku kategoriach, wśród których znajdują się między innymi „Konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury”, „Nowe i zmodernizowane wystawy stałe” oraz „Projekty Naukowo-Badawcze”. W ostatniej z wymienionych kategorii nagrodę otrzymało Muzeum Śląskie w Katowicach.

- To bardzo prestiżowa, szczególna nagroda, mamy być z czego dumni, bardzo się cieszymy – nie kryje radości Maria Czarnecka, Dyrektor Muzeum Śląskiego.

Jurorzy docenili projekt dotyczący edycji źródeł w postaci tekstów źródłowych z tzw. Archiwum Powstań Śląskich zawierającego materiały pierwotne, czyli powstałe w latach 1919–1921.

- Nagroda została przyznana za trzytomowe wydawnictwo pt. „Archiwum Powstań Śląskich”, opublikowane w latach 2017–2022, zawierające materiały pierwotne do dziejów powstań śląskich, a więc wytworzone w latach 1919–1921. Całość uporządkowano według struktur organizacyjnych, opatrzono niezbędnymi nagłówkami i legendami, które ułatwiają korzystanie z tego ogromnego materiału. Każdy z tomów posiada osobny indeks osobowy – informuje Muzeum Śląskie.

Jak mówi Maria Czarnecka prace nad publikacją trwały od 2006 roku. Obszerne wydawnictwo opracowali dr Paweł Parys oraz prof. Edward Długajczyk. Dyrektor Muzeum Śląskiego podkreśla, że zadanie nie należało do łatwych, materiały zebrane w publikacji pochodzą z zasobów Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku i są dostępne w formie mikrofilmów w Archiwum Państwowym w Katowicach i Bibliotece Śląskiej.

- Ta ciężka praca przyniosła efekty, cały Dział Historii Muzeum Śląskiego, wszyscy pracownicy wspierający dra Parysa, w szczególności Pracownia Powstań Śląskich, mogą być bardzo dumni – dodaje dyrektor Czarnecka.

Podkreśla, że obszerne wydawnictwo przeznaczone jest nie tylko dla historyków, ale również dla potomków powstańców śląskich szukających śladów działalności swoich przodków. Dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach przypomina, że placówka obok działań naukowych i badawczych, prowadzi działalność popularyzatorską – organizuje wystawy dotyczące różnych aspektów Powstań Śląskich.

- Wystawy są poświęcone między innymi powstańcom oraz kobietom w powstaniach. Ma to na celu pokazanie Powstań Śląskich i ich istoty. W ubiegłym roku prezydent Andrzej Duda ustanowił 20 czerwca Dniem Powstań Śląskich. Myślę, że otrzymana nagroda wpisuje się w ciąg wydarzeń związanych z powstaniami – setną rocznicę kolejnych powstań, stulecie powrotu Śląska do macierzy – mówi Maria Czarnecka.

Muzeum w Gliwicach również zostało docenione w kategorii „Projekty Naukowo-Badawcze”. Jury przyznało wyróżnienie za halsztackie cmentarzysko kultury łużyckiej w Świbiu w powiecie gliwickim.

- To wielka przyjemność i zaszczyt być wśród najlepszych muzeów w Polsce i odbierać tak cenne wyróżnienie na Zamku Królewskim na Wawelu. Prowadzenie badań naukowych, często wieloletnich i żmudnych, jest ważną częścią naszej działalności statutowej, może mniej spektakularną niż organizowane przez nas w Willi Caro wystawy czasowe, ale bezcenną dla dokumentowania i ochrony naszego dziedzictwa kulturowego – mówi Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.

Gliwicka placówka zgromadziła, w efekcie wykopalisk, cenną kolekcję przeszło 8 tys. przedmiotów wykonanych ze szkła, ceramiki, brązu i żelaza. W zbiorach znajdują się również fragmenty tekstyliów oraz pozostałości drewnianych konstrukcji grobów. Artefakty opisuje dwutomowa publikacja „Cmentarzysko z wczesnej epoki żelaza w Świbiu na Górnym Śląsku” autorstwa Moniki Michnik, Karola Dzięgielewskiego i Aldony Garbacz-Klempki.

- Realizowany projekt naukowo-badawczy, którego efektem jest interdyscyplinarna monografia stanowiska w Świbiu, to owoc pracy nie tylko obecnego zespołu naukowego, ale również moich poprzedniczek, pracowników działu, a przede wszystkim naszej macierzystej placówki muzealnej wspierającej te działania – mówi Monika Michnik, kierownik działu archeologii Muzeum w Gliwicach.

Nagrodę Grand Prix w tegorocznej edycji konkursu otrzymało Muzeum Architektury we Wrocławiu. Podczas gali wyróżnione i nagrodzone muzea otrzymały dyplomy oraz statuetki Sybilli, a także nagrody finansowe przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jury 43. edycji konkursu oceniało ponad 140 projektów muzealnych zrealizowanych w 2022 roku.

Organizatorem konkursu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.