Trudno ustalić, jak wygląda pełna lista z nazwiskami honorowych obywateli Katowic

Niedawno w tygodniku "Polityka" ukazał się artykuł, w którym można było przeczytać, że honorowym obywatelem Katowic był Adolf Hitler. Magistrat twierdzi, że Hitler nie dostał nigdy takiego wyróżnienia. - Wysłaliśmy sprostowanie do ?Polityki?. Liczymy, że zostanie ono opublikowane - poinformowano nas w biurze prasowym UM. Postanowiliśmy więc sprawdzić, kto dostąpił zaszczytu zostania honorowym obywatelem miasta.

Obcokrajowcy i rodacy

Pierwsze kroki skierowaliśmy do Michała Markiewicza, naczelnika biura Rady Miasta. To właśnie RM wydaje uchwały o nadaniu honorowego obywatelstwa. O tym, jak przebiega procedura mówi uchwała RM Katowic z dnia 11 grudnia 1995 roku. W pierwszym punkcie czytamy: Wybitnym Katowiczanom oraz innym osobom o szczególnych zasługach dla Katowic - miasta i stolicy regionu - jako najwyższy dowód uznania można nadać tytuł "Honorowego Obywatela Katowic". Jak powiedział nam naczelnik Markiewicz, 26 marca wejdzie w życie nowy statut miasta Katowice. Jednak tryb przyznawania wyróżnień raczej się nie zmieni.

Od 1996 roku Honorowymi Obywatelami miasta zostało sześć osób: biskup Szczepan Wesoły, John Adelsparre, Norbert Burger, Michel Thiolliere, Josef Byrtus i papież Jan Paweł II.

Szczególnie zagraniczne nazwiska mogą niewiele mówić katowiczanom. Duńczyk John Adelsparre był przewodniczącym Stowarzyszenia Polska - Born Himmerland. W uzasadnieniu wniosku o przyznanie mu honorowego obywatelstwa ówczesny prezydent Katowic Henryk Dziewior pisał m.in., że John Adelsparre po raz pierwszy przyjechał do Katowic w 1989 roku z transportem pomocy humanitarnej, przeznaczonej dla potrzebujących mieszkańców miasta. Kiedy wrócił do Danii zajął się organizowaniem pomocy na rzecz dzieci mieszkających na Górnym Śląsku. Transporty z pomocą przesłane do Katowic zawierały m.in. odzież, środki czystości, sprzęt medyczny i środki opatrunkowe.

Michel Thiolliere otrzymał tytuł Honorowego Obywatela jako burmistrz Saint-Etienne, które jest miastem partnerskim Katowic.

W uzasadnieniu prezydent Dziewior pisał m.in., że Thiolliere aktywnie uczestniczył w nawiązywaniu kontaktów i poszerzaniu współpracy między wspomnianymi miastami.
Wyróżnienie otrzymał też Norbert Burger, nadburmistrz Kolonii, który jako pierwszy spośród przedstawicieli państw Europy Zachodniej zaproponował Katowicom współpracę.
Z jego inicjatywy podpisano 15 marca 1991 roku porozumienie o ustanowieniu współpracy wzajemnej między Kolonią i Katowicami.

W 1998 roku Honorowym Obywatelem Katowic został Josef Byrtus, Konsul Generalny Republiki Czeskiej.

Co było wcześniej?

Chcieliśmy dowiedzieć się, kto jeszcze otrzymał wyróżnienie przed 1996 rokiem. Tu jednak zaczęły się schody. W biurze RM takich danych nie było. Usłyszeliśmy, że możemy spróbować w archiwum Urzędu Miasta. Jednak i tutaj nie mieliśmy szczęścia.

Ostatnią szansą miało być Muzeum Historii Katowic. Tam jednak Jacek Siebel, kierownik działu historycznego powiedział nam, że na 99 proc. nie istnieje w żadnej literaturze wykaz honorowych obywateli Katowic. Po prostu nikt nie podjął się opracowania tego tematu. Można by to zrobić, korzystając z materiałów zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Katowicach. To jednak wymaga czasu i pieniędzy.

Zastanawiający jest zatem fakt, na jakiej podstawie biuro prasowe UM stwierdziło, że Adolf Hitler nie był honorowym obywatelem miasta, skoro nie istnieje żadne opracowanie, które by to potwierdziło.