Targi Książki w Katowicach. Rozmowa z prof. Zbigniewem Kadłubkiem - dyrektorem Biblioteki Śląskiej

Panie profesorze, Biblioteka Śląska ponownie jest partnerem merytorycznym Targów Książki w Katowicach.

To jest zawsze wielkie święto książki. Spotkania, rozmowy, to odnawiane na nowo przyjaźnie wydawców. To jest bardzo istotna rzecz dla czytelników, ale też bibliotek. My jesteśmy tutaj jako partner merytoryczny, tak szczególnie potraktowani, za co jestem bardzo wdzięczny. Jako Biblioteka Śląska obchodzimy nasze stulecie i chcemy pokazać się od najlepszej strony jako partner merytoryczny, stąd co chwilę kolejne ciekawe przekłady, które chcemy zaproponować. To np. wydane "Opowieści kanterberyjskie" Geoffreya Chaucera, które pod koniec zeszłego roku były hitem. W tym roku jest Paul Celan, czy Arystofanes. Rozpoczęliśmy taką ciekawą kulturę przekładu, zresztą tych przekładów wielkich dzieł w Polsce w ostatnim czasie trochę się pojawiło. Chcemy odświeżać polszczyznę po prostu, ta polszczyzna potrzebuje nowych słów, potrzebuje być może nowych myśli. To jest wielkie krążenie idei, po to też są Targi Książki.

Jak pan odbiera kolejną już edycję katowickich Targów Książki?

Ja to traktuję jako takie wielkie, trzydniowe święto, prawdziwy festiwal czytelnictwa. Wiem jak ludzie reagują, jak często pytają nas w bibliotece, gdzie będą odbywały się targi, jak długo będą trwały, czy w nich uczestniczymy, czy będzie nasze stoisko. Bardzo się cieszymy z takiego zainteresowania, że mamy odbiorców tu na targach i że to życie tutaj naprawdę tętni. Cała ta atmosfera, aura, a nawet powiedziałbym lekko przesadnie "psychoza" - psychoza odnajdywania ulubionych autorów - jest niesamowita i robi wielkie wrażenie. Wydawałoby się, że mam cały czas dużo książek wokół siebie, a tu się kręcę, kupuję i mam wrażenie, że to wszystko jest takie nowe i niezwykłe.

Wspominano dziś na targach o stuleciu istnienia Biblioteki Śląskiej. Czy może pan coś zdradzić, czego w ramach przyszłorocznych obchodów możemy się spodziewać?

Biblioteka Śląska powstawała w procesie. To oczywiście wiązało się z przyłączeniem części Górnego Śląska do Polski. Powstał Sejm Śląski i w tym autonomicznym województwie śląskim pracujący Sejm potrzebował biblioteki. Stworzono ją na potrzeby posłów. Początkowo to były książki historyczne w wielu językach: francuskim, angielskim, niemieckim, hiszpańskim i polskim oczywiście. Książki prawnicze i książki filozoficzne również. I w tym procesie lat 1922-1923, bo trudno mówić tu o jednej dacie, powstawała Biblioteka Śląska. Jej stulecie chcemy obchodzić w taki sposób, żeby oczywiście jak najwięcej pokazywać w regionie książkę i wskazywać na naszą rolę biblioteki jako książnicy gromadzącej wszystko co dotyczy Śląska i było ważne dla Śląska, bo to jest taka jedyna biblioteka nie tylko na Górnym Śląsku...

Czyli obchody stulecia Biblioteki Śląskiej odbędą się w odniesieniu do historii Śląska?

Tak, sporo o historii. My mamy szeroką ofertę książek historycznych. Pamiętajmy, że Instytut Badań Regionalnych to jest agenda Biblioteki Śląskiej. Myślę tutaj o Słowniku Powstań Śląskich, który po prostu jest arcydziełem w ogóle słownikowym, ale też arcydziełem jeśli chodzi o nowoczesne popatrzenie na historię jako wiele złożonych procesów, więc historia oczywiście tak, ale nie tylko. Chciałbym powiedzieć o takim zaangażowaniu egzystencjalnym po prostu. Wiele rzeczy, które się dzisiaj dzieją na Śląsku jest ważnych. Przed chwilą rozmawialiśmy tutaj o takim zjawisku jak literatura śląska. Biblioteka Śląska jest też tym miejscem, które walczy o prestiż literatury śląskiej. To jest istotne dla nas.

O te obchody związane ze stuleciem Biblioteki Śląskiej chciałbym dopytać. W niektórych miejscach "promocja czytelnictwa" wciąż polega na tym, że rozłożymy 3 stragany z książką i może się ktoś zainteresuje. Na Targach Książki mamy ciekawszą formułę, mamy spotkania autorskie, wymianę myśli. Czy podobnej formy możemy się spodziewać na przyszłorocznych obchodach stulecia Biblioteki Śląskiej?

Tak, ta forma jest dynamiczna. Ja myślę, że to jest dedykowane właśnie takim mniejszym i większym spotkaniom. To chcę podkreślić. Chcemy też, nie ukrywam, w ramach obchodów zadbać o pracowników i podkreślić ich rolę. To jest jednak niezwykły, trudny zawód. Oczywiście biblioteka to nie tylko bibliotekarze, to są i księgowi, konserwatorzy, wszyscy pracownicy są ważni. Niedawno odbyły się obchody jubileuszu Teatru Śląskiego i bardzo pięknie dyrektor Robert Talarczyk mówił: "od portiera do reżysera". My w Bibliotece Śląskiej też patrzymy na to w ten sposób. Wszyscy jesteśmy ważni jako zespół. Nasz zespół to jest ponad 220 osób w 3 budynkach biblioteki. To jest kilkanaście agend, milion książek i plus.

100 lat istnienia Biblioteki Śląskiej - jakie problemy na dziś?

To co nas martwi, jeśli tak mogę powiedzieć, teraz - jako stuletnią Bibliotekę Śląską - to jest brak miejsca magazynowego. Jesteśmy już po rozmowach z panem marszałkiem województwa na ten temat i myślimy o tym, żeby ten zaplanowany wcześniej i wpisany w projekt magazyn wybudować. Oczywiście czasy są ciężkie, ale sądzę, że tutaj dobra współpraca z samorządem regionu jest istotna i że to się po prostu uda.