Święto kultury! Teatr Śląski obchodzi 116. urodziny! Wyjątkowa historia, wyjątkowi ludzie

W części oficjalnej, zaprezentowano krótki film, pokazujący życie codzienne teatru i jego pracowników, kulisy sceny, pracowni krawieckich, malarni, biur i gabinetów.

- Dzięki wam istniejemy, dzięki wam to, co robimy, ma sens. Wróciliście do teatru, mamy bardzo wysoką frekwencję- mówił do publiczności dyrektor Robert Talarczyk, nawiązując do trudnych czasów pandemii.

Tradycyjnie - bo już po raz jedenasty, z okazji urodzin TŚ, dyrektor Talarczyk przyznał osobistą nagrodę "Angelusa kulis" - statuetkę wykonywana przez artystę Arkadiusz Szweda. Kto jest nią wyróżniany? - To są osoby, które na co dzień nie występują na scenie, ale dla mnie są niezwykle istotne w istnieniu tego teatru. Ta nagroda jest moim ukłonem familijnym w stronę mojej teatralnej rodziny - mówił dyrektor Talarczyk. Tym razem nagroda dyrektora trafiła do Barbary Chodackiej, szefowej Biura Organizacji Widzów, od 10 lat pracującej w Teatrze Śląskim.

Zainaugurowano nagrodę "Kopyto kultury" im. Łucji Ginko, dla osób szczególnie zaangażowanych w promocję instytucji kultury, którą odebrała Halina Bieda. Rada Mecenasów wyróżniła natomiast za szczególne osiągnięcia w sezonie artystycznym 2022/2023 dwoje aktorów: Violettę Smolińską oraz Romana Michalskiego.

Podczas uroczystości jubileuszowych odbył się również wernisaż wystawy "1907-1945. Teatr w Kattowitz-Katowicach", dokumentującej bogatą przeszłość instytucji. Wystawa, dotycząca przeszłości katowickiego teatru, jest wspólnym projektem studentek i studentów oraz wykładowców i wykładowczyń Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze, Uniwersytetu Friedricha Schillera w Jenie (Centrum Studiów Polonoznawczych Aleksandra Brücknera) oraz Uniwersytetu Śląskiego (kierunek Filologia Germańska) we współpracy z Teatrem Śląskim im. St. Wyspiańskiego w Katowicach.

- Niniejsza wystawa koncentruje się na interakcjach pomiędzy nimi w latach 1907-1945. W centrum uwagi znajdują się dyrektorzy i dyrektorka teatru. Zaliczali się oni do elity miasta, jednak nie byli zakorzenieni w regionie od pokoleń. Często mieli za sobą bogate doświadczenia na różnych stanowiskach jako aktorzy, reżyserzy, dyrygenci i dyrektorzy teatrów w innych miastach i w różnych krajach. Nasza uwaga skupia się na ich biografiach w kontekstach imperialnych i narodowych - mówili o swoim projekcie kuratorzy.

Urodziny stały się też okazją do odsłonięcia tabliczek z nazwiskami osób, związanych w różny sposób z Teatrem Śląskim. Dla wielu może być zaskoczeniem, że na deskach TŚ występowały takie gwiazdy jak Irena Kwiatkowska, debiutował Tadeusz Łomnicki, a dyrektorem był Gustaw Holoubek. O pomyśle uczczenia pamięci tych niezwykłych osobowości, Robert Talarczyk, dyrektor Teatru Śląskiego, nosił się od dawna. Rok temu, we wrześniu 2022 roku, na łamach DZ, mówił:

- Miałem taki pomysł i nie wykluczam, że do niego wrócę, aby wykorzystać schody teatru. I zrobić na nich marki teatralne, nawiązujące z jednej strony do tzw. marek górniczych, czyli znaczków identyfikacyjnych, które dostawali górnicy, kiedy przebierali się w ubiory robocze. Z drugiej strony do marki, jako symbolu jakości. Chciałbym, aby w tej formie, pojawiły się na naszych schodach nazwiska. Byłyby to personalia osób, które czy to zaczynały karierę w naszym teatrze, czy zaistniały jako część zespołu. I chociaż są to bardzo znane persony w świecie teatru, to większość osób nie kojarzy ich z tym miejscem, z Teatrem Śląskim. Być może część wie, że dyrektorami byli tu Ignacy Gogolewski czy Gustaw Holoubek, ale już niewielu, że przed wojną grała tu Irena Kwiatkowska, zaczynali karierę Marek Kondrat i Krzysztof Kolberger, przez sezon była Ewa Dałkowska, a wymieniając dalej, także profesor Aleksander Bardini, Tadeusz Kantor, Józef Szajna. Debiutował Tadeusz Łomnicki - zaznaczał podczas rozmowy z DZ, dyrektor Talarczyk.

Teraz, rok później, przy pomocy władz miasta Katowice, pomysł udało się zrealizować.

- Chcemy zaświecić reflektor na te osoby, powszechnie znane, które w tym teatrze zaznaczyły swój artystyczny ślad - mówił podczas jubileuszu Robert Talarczyk.

Na stopniach schodów prowadzących do głównego wejścia pojawiło się dwanaście tabliczek. Znalazły się na nich takie nazwiska: Aleksander Bardini, Henryk Mikołaj Górecki, Tadeusz Łomnicki, Józef Szajna, Tadeusz Kantor, Jerzy Jarocki, Wojciech Kilar, Kazimierz Kutz, Gustaw Holoubek, Irena Kwiatkowska, Ignacy Gogolewski i Lidia Zamkow.