Zobacz te zdjęcia - kliknij TUTAJ!
Spacer po Katowicach 100 lat temu. Zobacz jak wyglądał NIKISZOWIEC - już wówczas osiedle zachwycało!
Nikiszowiec, historyczne osiedle robotnicze, będące dziś częścią stolicy Śląska Katowic, intryguje do dziś niepowtarzalną architekturą, klimatem. A także emocjami samych mieszkańców, jakimi wypełniło się w swojej ponad 100-letniej historii, przypominanymi tak dosadnie później w sztuce, choćby w niezapomnianych obrazach Kutza.
Zobaczcie, jak wyglądał Nikiszowiec 100 lat temu, pospacerujcie uliczkami wśród familoków z czerwonej cegły. O czym myśleli mieszkańcy, widoczni na zdjęciach? Osiedle wówczas (zbudowane w latach 1908-1915 i rozbudowane później w latach 1920-25) należało do gminy Janów. Stworzono je dla pracowników pobliskiej kopalni Giesche (obecnie Wieczorek). Nazwę Nikiszowiec zawdzięcza powstałemu w 1906 roku szybowi "Nickisch".
Mieszkania dla górników i blisko sklepy, gospoda, kościół
Osiedle zostało zaprojektowane przez Jerzego i Emila Zillmannów, autorów kilku innych projektów w okolicy, m.in. "miasta-ogrodu" Giszowca. Wybudowano je z inicjatywy koncernu górniczo-hutniczego Georg von Giesches Erben.
Składa się z około 400 budynków mieszkalnych i 30 budynków użyteczności publicznej, w tym kościoła, którego powstanie zakończyło formalnie budowę osiedla. W latach XX mieszkało tam około 7 tysięcy mieszkańców.
- Punktem centralnym układu urbanistycznego osiedla jest wydłużony plac Wyzwolenia, będący przedłużeniem ulicy Janowskiej. Przy nim ulokowano najważniejsze budynki usługowe: sklepy, kościół, restaurację, posterunek policji. Na południe od placu Wyzwolenia i ulicy Janowskiej znajduje się zabudowa mieszkaniowa. Tworzą ją bloki mieszkalne (trzykondygnacyjne o 12 mieszkaniach) połączone w sześć zwartych, zamkniętych kwartałów, wydzielonych przecinającymi się prostopadle ulicami – podaje Joanna Tofilska w publikacji: Katowice Nikiszowiec: miejsce, ludzie, historia, Katowice, wydanym przez Muzeum Historii Katowic w 2007 roku.
Na osiedlu powstało około 1 000 mieszkań
Kwartał mieszkalny składał się ze 165 mieszkań. razem z podwórzem i ulicą zajmował przeciętnie 1300 m². Typowe mieszkanie w Nikiszowcu składało się z 2 pokoi z kuchnią i miało powierzchnię około 63 m2.
Częścią Katowic Nikiszowiec stał się dopiero oficjalnie od 1960 roku. Wcześniej, 22 marca 1951 roku Nikiszowiec został włączony w skład miasta Szopienice, a natomiast 31 grudnia 1959 roku Szopienice wraz z Nikiszowcem trafiły oficjalnie do Katowic. W 1978 roku Nikiszowiec wpisano do rejestru zabytków i jest objęty ochroną prawną. W 2011 roku osiedle zostało uznane jako pomnik historii.
Dziś osiedle to, podobnie jak Giszowiec, znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego – jest jednym z dużych atrakcji turystycznych nie tylko Katowic, ale i całego Śląska.
Polskie skarby UNESCO: Odkryj 5 wyjątkowych miejsc
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?