Śląskie sztuczne słońce

Mamy na Śląsku laboratorium wyjątkowe na skalę światową. Eksperci nazywają je sztucznym słońcem. Jeszcze do niedawna, było ich na świecie osiem. Ostatnio, swoje sztuczne słońce uruchomili także Czesi. - Tym razem wyprzedziliśmy naszych południowych sąsiadów - śmieją się naukowcy i specjaliści zajmujący się energią odnawialną w katowickim Parku Naukowo-Technologicznym.

Mają zresztą niejeden powód do dumy, bo w wyścigu pod nazwą: innowacyjność oraz nowe technologie wyprzedzili już niejeden kraj, nie tylko europejski. Cały Park Euro-Centrum to wielohektarowy, naukowy poligon przyszłości w centrum śląskiej aglomeracji. Energooszczędne budynki, sklasyfikowany jako drugi najlepszy w Europie pasywny obiekt użyteczności publicznej, no i laboratoria badawcze... Wśród nich właśnie sztuczne słońce.

Solary są dla każdego
Sztuczne słońce, czyli laboratorium, w którym sprawdza się trwałość, wydajność oraz jakość solarów, pracuje na pełnych obrotach. Badania to jedna strona medalu, druga to usługi świadczone przede wszystkim dla gmin, które zdecydowały się na uczestnictwo w projekcie prowadzonym i realizowanym przez WFOŚiGW, a polegającym na dotowaniu poprzez preferencyjne pożyczki instalacji oraz urządzeń służących poprawie stanu środowiska. Solary, czyli kolektory słoneczne, są chyba najbardziej popularne i coraz częściej wykorzystywane nawet w małych gospodarstwach domowych.

Jak działa system dopłat?
Pieniądze na dotacje pochodzą z funduszy europejskich i co roku są prawie w pełni wykorzystane. 2 mln zł w jednej edycji programu, 3 mln zł w kolejnej - to przykłady, jak zmienia się nasze podejście do nowych technologii i do oszczędzania energii w domu. Ale, żeby mentalność mogła się zmieniać, ludzie muszą mieć finansowe wsparcie. I właśnie dzięki Funduszowi je mają. Wnioskujący o kredyty mogą liczyć na zwrot prawie połowy kosztów.

- Okres zwrotu może jest trochę zniechęcający, bo za długi, ale można to porównać z jazdą samochodem. Jeżeli mielibyśmy do wyboru samochód, który zużywa osiem litrów na 100 km i taki, który kosztuje trochę drożej, ale zużywa jeden litr, to chyba oczywiste, który byśmy wybrali? - tłumaczy prof. Andrzej Kowalczyk, specjalista ds. nauki i współpracy z gospodarką.

Warto wiedzieć
- Sztuczne słońce imituje promieniowanie słoneczne. Pozwala badać wytrzymałość i sprawność kolektorów słonecznych, a także ogniw fotowoltaicznych w warunkach laboratoryjnych.
- Podczas badania działa również urządzenie imitujące siłę, kierunek i prędkość wiejącego wiatru. Wszystko po to, aby odtworzyć warunki jak najbardziej zbliżone do naturalnych.
- Gdy sztuczne słońce nie świeci (na zdjęciu powyżej), jest niegroźne dla ludzi. I tylko wtedy można wejść bezpiecznie do laboratorium.
- Gdy lampy świecą, wejść się tutaj nie da, chyba że w specjalnym kombinezonie. Bo sztuczne słońce mocno parzy...

- Zrealizowane kosztem blisko 97 mln zł wysokospecjalistyczne instalacje, superosz-czędne obiekty (m.in. dom pasywny) stoją w katowickim Parku Naukowo-Technologicznym Euro-Centrum. Teraz budowane są kolejne i planowane następne inwestycje.
- Poprzez ten projekt Park realizuje część państwowej polityki energetycznej dotyczącej zwiększenia wykorzystania OZE.
- Prócz prototypowego domu pasywnego oraz instalacji sztucznego słońca, w Katowicach dostępne są też rozwiązania do audytowania energetycznego budynków oraz tzw. data center dla gromadzenia i przetwarzania danych z badań.
- Głównym celem przedsięwzięcia było zbudowanie w Polsce laboratoriów z infrastrukturą do badań i atestowania nowoczesnych technologii wykorzystujących energię odnawialną oraz rozwiązania energooszczędne.
Sztuczne słońce powstało po to, aby polscy producenci zainteresowani wdrażaniem nowych solarów lub paneli, nie musieli badać ich np. w Austrii czy Niemczech.