Po 1 stycznia możemy mieć problem z rejestracją zgonu lub narodzin w Katowicach

Urzędnicy urzędów stanu cywilnego alarmują, że rewolucja zapowiadana na nowy rok, czyli wielka cyfryzacja w USC może się okazać większą klapą niż elektroniczny system liczenia Państwowej Komisji Wyborczej.

- My jesteśmy przygotowani na zmiany, ale system centralny - nie - podsumowują. To oznacza, że owszem, od nowego roku ślub bez większego problemu weźmiemy już poza urzędem, ale z uzyskaniem odpisu aktu urodzenia w Katowicach na drugim końcu Polski może być już problem. Nie wiadomo też, czy w ogóle uda się w nowym roku zarejestrować narodziny albo zgon.

- Wielu kierowników urzędów na ten czas bierze urlop, choć Warszawa zapewnia nas, że wszystko będzie działało. Teraz nie działa nic - podsumowuje Mirosław Kańtor, kierownik katowickiego Urzędu Stanu Cywilnego. W systemie działającym obecnie w USC w Katowicach jest kilkaset tysięcy dokumentów, do 1 stycznia wszystkie winny "wyemigrować" do centralnej rejestru. - Ale ta baza wciąż jest pusta, nikt nie sprawdził serwerów, nie było testów, czy to zadziała - dodaje Kańtor.

U podstaw tych niewiadomych i prawdopodobnego zamieszania leżą jednak całkiem dobre chęci. Jesienią tego roku parlament znowelizował bowiem ustawę Prawo o aktach stanu cywilnego i wprowadziła w przepisach wiele zmian, mających nam uprościć życie. Najważniejsze: ślub cywilny za odpowiednią opłatą można wziąć poza urzędem, pod warunkiem zachowania powagi i doniosłości ceremonii, ale już bez podania ważnych powodów (wcześniej tymi powodami był np. ograniczenie wolności albo choroba).

Zmiana numer dwa: od 1 stycznia akty: urodzenia, małżeństw i zgonów, mają być rejestrowane w systemie teleinformatycznym, dzięki temu w dowolnym urzędzie w kraju będzie można otrzymać papierowy odpis aktu stanu cywilnego, niezależnie gdzie oryginał jest przechowywany. A jeśli obywatel zgłosi głosi zapotrzebowanie na odpis aktu w postaci elektronicznej, to kierownik urzędu tą drogą prześle mu potrzebny dokument, czyli otrzymamy go bez wizyty w urzędzie.

Problem w tym, że elektroniczna ewidencja nie działa sprawnie. Czy w takim razie uda nam się na początku tego roku zarejestrować w USC dziecko?

- Jeśli na podstawie systemu centralnego, który działa tak jak dziś, to nie, bo nie działa. Niektóre zdarzenia da się zarejestrować, na przykład narodziny, ale ze zgonem jest już problem. Proszę sobie wyobrazić, że to ma działać w całej Polsce - komentuje Kańtor.

Wyjście awaryjne, na które urzędnicy bardzo liczą, to odłożenie w czasie nowych przepisów. - Mamy takie sygnały, że można to jeszcze opóźnić, na przykład do 1 stycznia 2016 roku, wtedy przez cały rok będzie nadal korzystali z naszego obecnego systemu. A ten jest bardzo dobry, zresztą jako jeden z nielicznych w Polsce, umożliwia nam transfer naszych danych do centralnej bazy. Problem w tym, że Warszawa tak nie chce, bo to system prywatny, każdy urząd otrzymuje bezpłatny publiczny i to on ma zasilać bazę, ale nie działa - podkreśla kierownik.

Jak mówi, oprócz pozytywnych stron nowych przepisów, są też te które życie komplikują. - Dziś para chcąca wziąć ślub wpisuje swoje zapewnienie i dane na jednej kartce, w nowym systemie będzie na dziesięciu, on na pięciu, ona na pięciu - wyjaśnia.