Natura ma się dobrze. Rozrastają się rezerwaty, obszary Natura 2000 i lasy

Ludzie tworzyli przyrodę
Specyfika przyrody naszego województwa polega na tym, że w ogromnej większości przypadków to, co najbardziej wartościowe przyrodniczo, wzięło swój początek w przeszłej działalności człowieka. Przykładami mogą być zarówno rezerwat przyrody "Łężczok", jak i cały obszar Doliny Górnej Wisły, które stały się ostoją dla wielu gatunków ptaków dzięki powstałym w średniowieczu stawom.

Teraz czas na ochronę
Niektóre tereny chronione są, tak jak na Jurze, dzięki udziałowi mieszkańców prowadzących naturalną dla tych obszarów gospodarkę. Część jednak chroniona jest poprzez wspieranie naturalnych procesów przyrodniczych i ograniczanie ingerencji człowieka. Województwo śląskie zajmuje niecałe 4 procent obszaru Polski, a mieszka tu ponad 12 proc. ludności kraju. To też jeden z najbardziej uprzemysłowionych regionów w Polsce i jeden z najbardziej rozwiniętych w Europie. Ale wbrew stereotypom, mamy tereny o szczególnych walorach przyrodniczych.

Rosną nasze rezerwaty
Mamy w regionie 64 rezerwaty przyrody. Niedawno znacznie zwiększono powierzchnię rezerwatu "Parkowe" (o 80,91 ha), poszerzono też granice rezerwatów przyrody "Góra Chełm" (o 11,52 ha) i "Jeleniak Mikuliny" (o 82,72 ha). Obecnie całkowita powierzchnia objęta rezerwatową formą ochrony to 4251,89 ha.

Po co nam taka sieć? Naukowcy o Naturze 2000

Jacek Betleja, ornitolog
Ideą sieci Natura 2000 jest harmonijne współistnienie człowieka i przyrody, która tam, gdzie człowiek gospodaruje, także istnieje. Nasze województwo jest postrzegane, i tak faktycznie jest, jako najbardziej w Polsce zmienione przez cywilizację, przemysł oraz infrastrukturę. Właściwie nie mamy miejsc, które by nie były kreowane przez człowieka. Te zasady ochrony przyrody, które obowiązują w Naturze 2000, są więc nam bardzo na rękę.

Prof. Andrzej Czylok, biogeograf i ekolog
Stwierdzenie, że musimy chronić dziedzictwo przyrodnicze pada dość często i już tak nam się osłuchało, że chociaż wszyscy się z nim zgadzamy, to jednak nie przywiązujemy większej wagi. A tymczasem to nasze dziedzictwo to jest coś bardzo poważnego, co świadczy nawet o naszej tożsamości, ponieważ związane jest ze specyfiką danego regionu. I tak jak dba się o dziedzictwo językowe czy kulturowe, tak samo środowisko przyrodnicze powinno być utrzymywane z pełną świadomością.

CO PRZED NAMI?

Jolanta Prażuch, regionalny konserwator przyrody
Jednym z zadań stojących przed nami jest dokończenie inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków roślin i zwierząt na obszarach Natura 2000, a także opracowanie strategii ich ochrony. Do końca roku 2013 planowane jest zakończenie tych prac dla dziesięciu obszarów. Są to np. tereny w Beskidzie Żywieckim, Dolinie Górnej Wisły, Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie oraz tereny na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Inną ważną sprawą jest ochrona korytarzy ekologicznych, czyli specyficznych "ciągów" łączących obszary przyrodnicze, tak aby zapewniały możliwie swobodną migrację gatunków.