Kto ma szansę na wyższą emeryturę?

Waloryzacje emerytur i rent nie nadążają za ciągłym wzrostem cen w sklepach i aptekach. Partie emeryckie proponowały rządowi, by zrekompensował to seniorom drugą podwyżką świadczeń w tym roku, albo zwolnieniem ich z podatku dochodowego. W odpowiedzi sejm znowelizował ustawę o opłatach abonamentowych, która zwolniła z nich emerytów po 60 roku życia, których świadczenie jest niższe niż połowa przeciętnego wynagrodzenia, ale nie została podpisana przez prezydenta. Lecha Kaczyński skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego.

Dlatego jedynym co pozostaje osobom pobierającym świadczenia z ZUS-u jest przejrzenie raz jeszcze własnych dokumentów potwierdzających wynagrodzenia i lata pracy - nowych, z czasu dorabiania do emerytury lub starych, które do tej pory nie były brane pod uwagę. Mogą to być legitymacje ubezpieczeniowe, zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach, umowy i angaże oraz, w przypadku okresów zatrudnienia, pisemne zeznania świadków. Pamiętaj, że ZUS ci ich nie zwróci, chyba że mają dla ciebie wartość pamiątkową (z wyjątkiem zaświadczeń o zarobkach).

Złóż wniosek

- Postępowanie w sprawie przeliczenia świadczenia wszczyna się na wniosek osoby zainteresowanej lub jej pełnomocnika - przypomina Beata Kopczyńska, rzeczniczka prasowa Oddziału ZUS w Rybniku. - Za datę zgłoszenia wniosku przyjmuje się datę jego złożenia na piśmie lub ustnie do protokołu w jednostce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a w razie przesłania wniosku za pośrednictwem poczty, datę nadania wniosku w urzędzie pocztowym.

Wniosek o ponowne obliczenie emerytury możesz zgłosić w każdej chwili, niezależnie od tego, kiedy przestałeś pracować i kiedy składałeś poprzedni wniosek o przeliczenie. Jeśli ZUS ponownie ustali prawo do świadczeń lub ich wysokość, podwyższoną emeryturę zacznie ci wypłacać od miesiąca, w którym powstało takie prawo, jednak nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku.

Potrzebne dowody

Dokumentem potwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę do obliczenia emerytury jest zaświadczenie wystawione przez pracodawcę lub jego następcę prawnego na druku ZUS Rp-7. Niestety, do końca 1990 roku przepisy zobowiązywały zakłady pracy do przechowywania dokumentacji płacowej tylko przez 12 lat. Po tym czasie pracodawcy najczęściej niszczyli ją jako niearchiwalną. Od 1 stycznia1991 r. czas przechowywania list płac zależy od zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent, jednak nie ma w przepisach wskazanej daty granicznej. Archiwa państwowe nie pozwalają niszczyć dokumentów płacowych przed upływem 50 lat przechowywania, ale dotyczy to tylko państwowych przedsiębiorstw i spółek, które przekazały tam teczki swoich pracowników. Prywatnych firm nie, choć zwykle i one trzymają się tego półwiecza.

Co robić, jeśli dokumentacja płacowa się nie zachowała? Zaświadczenie może być wydane na podstawie danych zawartych w aktach osobowych pracownika, np. w umowie o pracę, pismach o mianowaniu, powołaniu oraz innych pismach kierowanych do pracownika i określających wynagrodzenie tej osoby. ZUS uwzględni jednak tylko takie składniki wynagrodzenia, które przysługiwały bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia w określonej wysokości, np. wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki określone kwotowo itp. Inne jego części np. premie, nagrody czy dodatki mogą być uwzględnione tylko wówczas, jeżeli zachowana dokumentacja wskazuje niewątpliwie na ich faktyczną wypłatę w określonej wysokości, od której została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne. W przypadku, gdy wynagrodzenie określone jest stawką godzinową, można je uwzględnić tylko wówczas, jeśli zachowały się dane dotyczące ilości godzin, jaką pracownik faktycznie przepracował w danym okresie na danym stanowisku.

W najkorzystniejszej sytuacji są osoby, które zachowały legitymację ubezpieczeniową z regularnymi i poprawnymi wpisami. Powinna ona zawierać: datę rozpoczęcia i zakończenia pracy, kwotę wynagrodzenia, rok w którym to wynagrodzenie zostało osiągnięte, pieczątkę zakładu pracy, podpis oraz pieczątkę pracodawcy lub upoważnionego pracownika. Sam brak imiennej pieczątki osoby dokonującej wpisu lub odpowiedzialnej za niego w latach 1950 - 1990, nie pozwala podważyć danych z legitymacji.

Pamiętaj!

Jeżeli nie możesz dostać RP-7 od pracodawcy lub jego następcy prawnego, archiwum, które przechowuje twoje teczki pracownicze, nie może ci wystawić takiego druku. Może jedynie wydać uwierzytelnione kopie posiadanych dokumentów, wypisy, odpisy, wyciągi oraz zaświadczenia. Podstawę wymiaru emerytury ZUS określi bezpośrednio na ich podstawie. Uwzględni tylko te składniki wynagrodzenia, co do których nie ma wątpliwości, że były wypłacone i podlegały składce na ubezpieczenie społeczne. Wysokości wynagrodzenia lub dochodu nie można udowodnić zeznaniami świadków.