Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Podpowiadamy jak obliczyć wysokość renty i emerytury

Monika Krężel
Przeliczenie emerytury jest dość zawiłe, ale można je wykonać
Przeliczenie emerytury jest dość zawiłe, ale można je wykonać FOT. photodisc
Nasz Czytelnik mieszkający w Świętochłowicach otrzymywał wcześniejszą emeryturę.

- Okazało się, że gdy byłem na rencie inwalidzkiej, pobierałem te same pieniądze - mówi. - Zastanawiam się, czy - zgodnie z prawem - nie powinienem dostawać więcej - uważa.

Pan Zenon (nazwisko i adres do wiadomości redakcji) podlega chorzowskiemu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Przepracował ponad 40 lat. W czerwcu 2004 roku przeszedł na świadczenie przedemerytalne.

- Jednak na początku 2006 roku zachorowałem i złożyłem wniosek do ZUS-u o orzeczenie inwalidztwa. Na komisji dostałem kategorię: całkowicie niezdolny do pracy. I pobierałem rentę inwalidzką - dodaje.

W grudniu 2006 roku Czytelnik skończył 60 lat, więc na początku 2007 roku złożył wniosek w ZUS-ie o przeniesienie go z renty inwalidzkiej na wcześniejszą emeryturę. Okazało się, że pieniądze dostał takie same.

- W ZUS-ie powiedzieli mi, że renta i wcześniejsza emerytura są tej samej wysokości - mówi pan Zenon. - Będąc na wcześniejszej emeryturze, zastanawiałem się, czy zgodnie z prawem nie powinienem dostawać 90 procent normalnej emerytury.

Poniżej prezentujemy sposób przeliczania obu świadczeń.

Oto w jaki sposób oblicza się wysokość renty...

Wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy uzależniona jest od następujących składników:

wysokości podstawy wymiaru (związana jest z naszymi wynagrodzeniami) - którą stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z okresu kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Ubezpieczony może też wskazać do ustalenia podstawy wymiaru przeciętną podstawę wymiaru składek na

ubezpieczenie społeczne z okresu 20 lat kalendarzowych dowolnie wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

uwzględnionego okresu składkowego i nieskładkowego (czyli w uproszczeniu - posiadanego stażu ubezpieczeniowego)

kwoty bazowej obowiązującej w dacie powstania prawa do świadczenia (wielkość stała podawana corocznie przez GUS, jej zmiana następuje od 1 marca).

Wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ustala się w następujący sposób: 24 proc. kwoty bazowej po 1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia ukończenia przez wnioskodawcę 60 lat - tzw. staż hipotetyczny.

...a jak emerytury

Emeryturę oblicza się w bardzo podobny sposób:

24 proc. kwoty bazowej oraz

po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy,

po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

W uproszczeniu - można powiedzieć, że renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy jest równa emeryturze, natomiast renta z tytułu częściowej niezdolności - stanowi 75 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności.

Co mogą wskazać osoby uprawnione

Osoby, które w dniu ubiegania się o emeryturę były uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy, do obliczenia podstawy wymiaru emerytury mogą wskazać:

zwaloryzowaną podstawę wymiaru renty albo

zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z okresu ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o emeryturę lub też zarobki z 20 dowolnie wybranych lat kalendarzowych, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o emeryturę. Mogą to być również te same zarobki, jakie zostały przyjęte do obliczenia renty, jeśli mieszczą się w podanym wyżej okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru emerytury. W przypadku obliczania wysokości emerytury, nie ma znaczenia, czy jest to emerytura w powszechnym wieku emerytalnym, czy też emerytura wcześniejsza - zasada obliczania jest taka sama (jeśli mówimy o emeryturze przyznawanej według dotychczasowych, a nie zreformowanych zasad). Obowiązujące przepisy nie przewidują takiej sytuacji, że emerytura wcześniejsza stanowi 90 proc. emerytury w powszechnym wieku.

Teraz do renty socjalnej możesz dorobić dwa razy więcej

Do tej pory osoby, które otrzymują rentę socjalną, mogły do niej dorobić nie więcej niż 30 proc. średniej płacy krajowej. Od 1 stycznia br. mogą zarobić nawet 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia bez obaw o utratę świadczenia. Jaka to może być konkretnie kwota?

Do końca grudnia osoba, która pobiera rentę socjalną, mogła zarobić miesięcznie nie więcej niż 1.039,90 zł, teraz - uwzględniając na razie średnią krajową, jaka obowiązywała pod koniec 2011 roku - będzie to 2.426,50 zł. To ogromna różnica.

Zdaniem ekonomistów, zmiana prawa doprowadzi do aktywizacji zawodowej niepełnosprawnych. Zwracają oni uwagę, że po wprowadzeniu limitu dochodu w wysokości 30 proc. , gwałtownie spadła liczba rencistów socjalnych szukających pracy.

Rentę socjalną pobiera w Polsce ok. 251,7 tys. osób. Średnia wysokość tego świadczenia to ok. 608 zł.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o rencie socjalnej, art. 10 ust. 6 otrzymuje brzmienie: "Prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody, o których mowa w ust. 1-5, w łącznej kwocie wyższej niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych". JJ

Kto ma prawo do renty socjalnej

Prawo do renty socjalnej mają osoby pełnoletnie całkowicie niezdolne do pracy z powodu niesprawności, która powstała albo przed ukończeniem 18. roku życia, albo w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej (przed 25. urodzinami) lub w trakcie studiów doktoranckich.

Korzystający z renty socjalnej mogą dorobić tyle samo, co należący do innych grupy uprawnionych do rent i emerytur.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na katowice.naszemiasto.pl Nasze Miasto