Kształtki na dachu

Ceramiczne pokrycie dachowe to oprócz standardowych dachówek połaciowych także kształtki: gąsiory, dachówki wentylacyjne, uchwyty na anteny, płotki przeciwśnieżne, stopnie kominiarskie.

Kształtki wentylacyjne służą do wentylowania powierzchni dachu, umożliwiając przepływ powietrza z okapu do kalenicy. Nie każdy dach wymaga jednak stosowania takich dachówek.
Kształtki wentylacyjne stosuje się tam gdzie utrudniony jest lub niemożliwy swobodny przepływ powietrza pod połacią dachu, na przykład w wyniku zamknięcia okapu pasem podrynnowym lub tam gdzie dach styka się ze ścianą albo oknem dachowym. Położenie gąsiorów bez taśmy wentylacyjnej czy przy użyciu zaprawy również może zamknąć cyrkulację powietrza. W takich przypadkach konieczne jest użycie dachówek wentylacyjnych, które układa się w 2 lub 3 rzędzie dachówek nad okapem lub w 2 lub 3 rzędzie pod kalenicą. Dachówki wentylacyjne rozmieszcza się po jednej w każdej przestrzeni międzykrokwiowej. Na dużych połaciach dachowych zaleca się dodatkowe stosowanie dachówek wentylacyjnych.
Zimą para wodna z wnętrza budynku, przenikając przez często nieszczelną konstrukcję dachu, skrapla się pod pokryciem. Dzięki wentylacji możliwe jest odprowadzanie tej wilgoci i suszenie pokrycia dachowego. Latem natomiast przepływ powietrza ochładza nagrzany dach. Wentylacja poprzez kształtki wentylacyjne zapobiega więc uszkodzeniu więźby dachowej i samego pokrycia.

Dzięki dachówce wywietrznikowej z kominkiem można wyprowadzić odpowietrzenie instalacji kanalizacyjnej jak i wentylacyjnej (pary z kuchni, wilgoć z łazienki, czy powietrze z WC oraz wietrzenie szybów sanitarnych) na zewnątrz budynku, poprzez dach. Nie ma potrzeby budowania tradycyjnego komina, odpadają także koszty jego ofasowania.
Dachówki wywietrznikowe są produktem dwuczęściowym. Część dolną stanowi dachówka połaciowa z otworem, część górna to kominek zakończeniowy. Kształtka ta produkowana jest dla przewodów wentylacyjnych o średnicy 10 cm. Dla większości modeli dostępne są również dachówki o średnicach otworu 12 i 15 cm. W celu idealnego dopasowania dachówki i instalacji w pionie, stosuje się elastyczne połączenie w postaci specjalnego przewodu gumowego.

Kładąc nowe pokrycie należy zapewnić dostęp do kominów. Służą temu stopnie i ławy kominiarskie. Ze względu na obciążenia są to często dachówki metalowe imitujące ceramikę, do których mocowane są aluminiowe stopnie lub ławy. Mocuje się je do dachu tak samo jak zwykłe dachówki.
Podobnie zbudowane są płotki przeciwśnieżne. Ich montaż jest zalecany w regionach o dużych opadach śniegu i na dachach, na których biały puch utrzymuje się i zjeżdża po połaci przy odwilży. Płotki zabezpieczają ludzi przed kontuzjami i rynny przed nadmiernym obciążeniem.
Wyprowadzenie przewodu antenowego lub masztu przez połać dachu ułatwiają specjalne kształtki. Ich konstrukcja zapewnia, że woda ściekająca po przewodzie lub maszcie nie dostanie się pod połać.