Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kamienica przy ulicy Waliców 14: jest nakaz rozbiórki. Budynku nie uda się uratować?

Marcin Śpiewakowski
Marcin Śpiewakowski
Kamienica przy ulicy Waliców 14: jest nakaz rozbiórki. Budynku nie uda się uratować?
Kamienica przy ulicy Waliców 14: jest nakaz rozbiórki. Budynku nie uda się uratować? Szymon Starnawski
Na pół zniszczona kamienica przy ulicy Waliców 14 stoi na skraju modernistycznego Osiedla Za Żelazną Bramą. Budynek mocno ucierpiał w trakcie Powstania Warszawskiego, częściowo zniszczony "goliatem", samobieżnym ładunkiem wybuchowym, często stosowanym przez Niemców. Ściany kamienicy wciąż noszą ślady po kulach. W 2009 r. od strony ulicy Grzybowskiej kamienicę przyozdobił mural "Kamień i co", jeden z najsłynniejszych i największych malunków tego typu w stolicy. Budynek może jednak niedługo zniknąć z Warszawy.

Budynek stanął w XIX wieku. W czasie okupacji niemieckiej od listopada 1940 do sierpnia 1942 kamienica znajdowała się na terenie getta warszawskiego. 24 września 1944 roku żołnierze Armii Krajowej obronili ją przed atakiem piechoty wspieranej przez dwa czołgi. Niestety, w trakcie tych walk spora część budynku uległa zniszczeniu w eksplozji "goliata" - sterowanego zdalnie samobieżnego ładunku wybuchowego.

W 2009 roku na północnej ścianie kamienicy powstał mural z napisem "Kamień i co" oraz niewielkim czerwonym balonikiem. Mural najprawdopodobniej ma zmuszać do refleksji nad problemem ochrony zabytków z czasów II wojny światowej. Za taką interpretacją przemawia balonik, który - jak przekonuje Julia Bachman na stronie Warszawskiej Sztuki Publicznej - "nawiązuje do filmu 'Czerwony balonik' Alberta Lamorisse'a z 1956 roku, opowiadającego historię przyjaźni chłopca i czerwonego, beztroskiego balonika w post-okupacyjnym, zniszczonym Paryżu, pragnącym szybko zapomnieć o wojnie".

Zobacz też: Murale w Warszawie. Zobacz jak powstawał "kamień i co" na Woli

Chociaż ponadstuletnia kamienica od 2012 r. - podobnie jak budynki przy ul. Waliców 10, 12, i 17 - znajduje się w gminnej ewidencji zabytków, nie jest to równoznaczne z tym, że nie zostanie ona wyburzona. W sierpniu 2015 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nakazał rozbiórkę budynku w ciągu dwunastu miesięcy, argumentując to tym, że kamienica "nie nadaje się do remontu". Jesienią opracowano plan rozbiórki, jednak ze względu na prowadzone postępowanie w sprawie wpisu obiektu do wojewódzkiego rejestru zabytków do wyburzenia nie doszło. W listopadzie 2016 r. Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Wola wniósł o uchylenie decyzji o rozbiórce lub przynajmniej zmianę jej terminu.

Miejscy aktywiści apelują, by budynek wyremontować, a w środku zaaranżować muzeum na wzór Mill City Museum w Minneapolis, które znajduje się w na wpół zniszczonym budynku. Ten kiedyś był jednym z największych młynów w Stanach Zjednoczonych. Został zniszczony w 1878 r. w potężnej eksplozji.


od 7 lat
Wideo

echodnia Drugi dzień na planie Ojca Mateusza

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto