Rialto w Katowicach kiedyś było Słońcem i zdobiła je wielka mozaika. Jak się zmieniało?

Rialto nie było pierwszym kinem w mieście, ale pierwszym, które powstało w osobnym, wielkim budynku nawiązującym architektonicznie do teatru. To była nobilitacja, a dla mieszczaństwa katowickiego obiekt wysublimowany, spełniający funkcje towarzyskie - mówi Jan F. Lewandowski, historyk kina i krytyk filmowy.

W tym czasie zaczęły powstawać dłuższe filmy, a kino stało się biznesem. Pierwsza projekcja odbyła się w Rialcie w styczniu 1913 roku. Jednym z pierwszych filmów, jakie pokazano, było widowiskowe, włoskie "Quo Vadis". Z czasem Rialto stało się kinem repertuarowym i grało komercyjne nowości amerykańskie.

- Najlepszy okres Rialta to lata 20., potem miało konkurencję w postaci Kina Zorza. Po wojnie aż do powstania Kosmosu w latach 60., Rialto było najbardziej prestiżowym kinem - mówi filmoznawca. Jednym z pierwszych filmów, jakie Lewandowski zobaczył w Rialcie była "Perła w koronie" Kutza w 1972 roku. Odbywały się w nim także znaczące filmowe festiwale - Konfrontacje.

- Bywały okresy, kiedy kino zmieniało swoje nazwy i te zmiany świadczą o historii tego miejsca - mówi Lewandowski. Przed wojną nazywało się Kammer, Rialto i Słońce. - Chwała Bogu, że po wojnie ostało się właśnie Rialto, a nie zmieniono go na Przodownika albo Czerwoną Gwiazdę - dodaje filmoznawca.

W latach 70. znacząco zmienił się jednak wygląd kina. Zostało zaniedbane i straciło ważne miejsce w pejzażu miejskim. Zniknęła rzymska kwadryga (rzeźba przedstawiająca rydwan - przyp. red.), a na elewacji pojawiła się wielka mozaika, która zniknęła dopiero w... 2005 roku. Wtedy budynek wrócił do dawnej świetności.

- Na początku poprzedniej dekady pojawiły się multipleksy, a z nimi pytanie, co zrobić z małymi kinami. Wiadomo było, że nie utrzymają się one w dotychczasowej formule. Zaproponowałem więc, byśmy wrócili do koncepcji kina łączącego różne funkcje - tłumaczy Lewandowski. Przywrócono kwadrygę i po remoncie powstało kino, które wyglądało jak to sprzed stu lat. Dziś Kinoteatr Rialto posiada ekran i scenę. Spełnia więc funkcję kina i teatru, odbywają się w nim też koncerty, imprezy i jubileusze. Jest kawiarnia, a od niedawna także cyfrowy projektor. Kino organizuje pokazy dla młodzieży i seniorów, a na co dzień zachęca najlepszymi filmami.