Będzie przebudowa Dezember Palast w Katowicach. Pochłonie 150 mln zł?

Dezember Palast, to dziś gmach instytucji kultury Katowice Miasto Ogrodów, wcześniej było to Centrum Kultury Katowice, a jeszcze wcześniej Górnośląska Macierz Kulturalna i Górnośląskie Centrum Kultury. Powstał w miejscu wyburzonej willi, przy ówczesnym placu Dzierżyńskiego, a dziś placu Sejmu Śląskiego. Wybudowano go z ogromnym rozmachem na zamówienie KW PZPR.

Dyskusje, czy gmach wyburzyć, czy zmodernizować toczą się od kilku lat. Już w 2013 roku powstał plan przebudowy. Co ciekawe wstępną koncepcję modernizacja gmachu z zewnątrz przygotował również Zdzisław Stanik, główny projektant Dezember Palast (wizualizacje zobaczcie na zdjęciach). Architekt zaproponował m.in. nową elewacją, na której białą blachę zastąpiono powłokami siatkowymi. Pomysłów jednak nigdy nie zrealizowano. Dopiero w miniony poniedziałek katowicki magistrat ogłosił, że zamierza Pałac Grudnia odnowić. W ramach inwestycji z budynku ma zostać usunięty azbest, wymienione zostaną drzwi, okna, instalacje centralnego ogrzewania oraz wentylacji mechanicznej. Całość ma zostać ocieplona. W planie jest też unowocześnienie budynku.

- Dostosowanie obiektu do oczekiwanych założeń programowo – przestrzennych poprzez przebudowę, prace remontowe, zastosowanie ulepszeń, przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości wprowadzenia zmian funkcjonalnych oraz technicznych, które dostosują budynek do aktualnie obowiązujących przepisów – zapowiadają urzędnicy. Gmach docelowo ma pełnić funkcje Miejskiej Sali Widowiskowej.

Remont według szacunków sprzed lat miałby pochłonąć 150 mln zł. Do 2019 roku mają być gotowe studium wykonalności oraz dokumentacja projektowa, wówczas ustalony zostanie ostateczny zakres przebudowy oraz jej cena. Z kolei sama inwestycja miałaby być realizowana między 2019 a 2020 rokiem.

Projekt Dezember Palast wyłoniono w konkursie, choć dość specyficznym, bo zaproszono do niego tylko trzy pracownie. Wskazano lokalizację oraz program, w budynku miała być sala amfiteatralna do narad (celowo, na życzenie inwestora nie została przystosowana na cele estradowe i koncertowe) na 1000 osób. Budynek miał się zmieścić i już, choć działka pod niego dedykowana naprawdę była niewielka. Stąd też nietypowa bryła gmachu, której spora część, ta z salą narad, ostatecznie na 1007 miejsc, jest nadwieszona nad placem.

Budowę rozpoczęto w 1977 roku na placu Dzierżyńskiego. Budynek powstawał w ekspresowym tempie, bo z otwarciem trzeba było zdążyć na konferencję sprawozdawczo-wyborczą KW PZPR, podczas której I sekretarzem - co nie było tajemnicą - miał zostać wybrany dotychczasowy sekretarz partii - Zdzisław Grudzień.

Gmach otwarto w grudniu 1979 roku. Na ówczesne czasy uchodził za bardzo nowoczesny. Ot chociażby jego biała elewacja stworzona z kasetonów z blachy została podpatrzona przez architekta w Austrii. Na specjalne zamówienie kasetony wykonał Mostostal Zabrze. Nowoczesne było też wyposażenie wnętrz. Gmach był jednym z pierwszych w Polsce, o takiej kubaturze w całości klimatyzowanym. System klimatyzacji sprowadzono z zagranicy (w trakcie realizacji inwestycji kilkakrotnie powoływano komisje antyimportowe). Nie na wiele się zdał, bo już pierwszego dnia klimatyzacja zepsuła się i nigdy już nie była wykorzystywana.

Koszty? Gdy Dezember Palast powstawał nie liczono się z nimi. Faktury za tę inwestycję płynęły przez Rejonową Dyrekcję Inwestycji, a część przez Hutę Katowice. To zresztą huta była bezpośrednim inwestorem gmachu na placu Dzierżyńskiego. Pieniędzy wystarczyło, aby w podziemiach gmachu wybudować saunę oraz basen. Basen niewielki, rekreacyjny, dziś w jego miejscu Miasto Ogrodów buduje studio nagraniowe, ale ślady po saunie, w postaci drewnianej boazerii wciąż widać w sąsiednim pomieszczeniu. Obie sale znajdują się cztery metry pod ziemią, ale najniższa kondygnacja budynku jest na głębokości 10 metrów. Zostały tu stare maszyny – wyglądem przypominające olbrzymie szafy – do sterowania wentylacją oraz wadliwą klimatyzacją.

Podziemia budynku to plątanina labiryntów i korytarzy, w których z łatwością można się zgubić. Znajdziemy w nich dużą salę przypominającą gimnastyczną i większe oraz mniejsze pomieszczenia – prawdopodobnie to tu znajdywały się sale rehabilitacyjne i gabinety lekarskie, które powstały w budynku oraz magazyny spożywcze, które miały być zapleczem dla kuchni i stołówki.

Gdy gmach otwarto było tu Centrum Kształcenia Ideowo-Wychowawczego Kadr Robotniczych w Katowicach. Oprócz wielkiej sali narad był tu też hotel z 80 miejscami oraz kuchnia i jadalnia. Do kuchni sprowadzono sprzęty z NRD, ale nigdy jej nie wykorzystano, za to jadalnię, w której można było wydać naraz 1200 obiadów, tylko raz.

Dziś w miejscu stołówki mieszczą się kluby i biura. Hotel został natomiast zaadaptowany dla pomieszczeń NOSPR (Orkiestra w ostatnich latach wyprowadziła się z gmachu do własnej siedziby). Obecnie w budynku urzęduje instytucja kultury Katowice Miasto Ogrodów i Teatr Korez, jest tu też klub muzyczny, galerie sztuki, redakcja Ultramaryny oraz klubokawiarnia Strefa Centralna. W bocznej części budynku działa też Muzeum Historii Komputerów.